Εξέλιξη Λόγου – Ομιλίας

« 3ος Χρόνος > Ανάπτυξη

Εξέλιξη Λόγου – Ομιλίας

Ο τρίτος χρόνος είναι καθοριστικός για την εξέλιξη του λόγου. Τα κενά των προηγούμενων ετών αναπληρώνονται και από εδώ και στο εξής ο λόγος και η ομιλία συνεχώς βελτιώνονται. Τώρα είναι η κατάλληλη περίοδος να αξιολογήσετε την ποιότητα του λόγου του παιδιού.

24 έως 30 μηνών

Το λεξιλόγιο του παιδιού εμπλουτίζεται και οι προτάσεις του μεγαλώνουν. Συγκεκριμένα:

• Χρησιμοποιεί συχνά προτάσεις με δύο ή τρεις λέξεις
• Χρησιμοποιεί σωστά κάποιες προσωπικές αντωνυμίες (εγώ, εσύ, αυτός, αυτό, εμένα)
• Ζητά βοήθεια για προσωπικές του ανάγκες, π.χ. για να πλύνει τα χέρια του
• Μπορεί να μετρήσει ή να επαναλάβει σωστά δύο ή περισσότερους αριθμούς με σειρά
• Ονομάζει και αναγνωρίζει σωστά τουλάχιστον ένα χρώμα
• Απαντά σωστά σε ερωτήσεις, όπως «Με τι τρως;», «Τι φοράς;»
• Καταλαβαίνει επίθετα, που δηλώνουν διαφορές μεγέθους, π.χ. μεγάλο, μικρό
• Κατανοεί αρκετά ρήματα και επιλέγει σωστά τις εικόνες που τα αντιπροσωπεύουν

30 έως 36 μηνών

Οι γλωσσικές ικανότητες του παιδιού εξελίσσονται ακόμα πιο γοργά και πλέον η ομιλία του αρχίζει να γίνεται κατανοητή από τους περισσότερους. Συγκεκριμένα:

• Σχηματίζει προτάσεις τριών και τεσσάρων λέξεων
• Αρχίζει να χρησιμοποιεί προθέσεις
• Συνδυάζει ρήματα και ουσιαστικά
• Μπορεί να διηγηθεί μία μικρή ιστορία και να μεταδώσει ένα μήνυμα σε κάποιον
• Προφέρει αρκετά σύμφωνα με ευκρίνεια
• Κάνει συχνά προτάσεις με το «γιατί;», καθώς αναπτύσσεται η περιέργειά του και θέλει εξηγήσεις για όλα αυτά που βλέπει να συμβαίνουν γύρω του
• Του αρέσει να επαναλαμβάνει ερωτήσεις, ακόμα κι αν ξέρει την απάντηση, γιατί μέσω της επανάληψης εμπεδώνει ό,τι μαθαίνει
• Μπορεί να επαναλάβει σωστά λέξεις ή φράσεις που ακούει για πρώτη φορά
• Μαθαίνει και λέει σύντομα παιδικά τραγουδάκια
• Η ικανότητα μνήμης είναι πια αναπτυγμένη και το παιδί μπορεί να θυμηθεί και να συμπληρώσει την πλοκή ή λέξεις που παραλείπονται σε μικρής έκτασης παραμύθια
• Κατανοεί διαφορές στη σημασία, όπως «πάνω – κάτω, μέσα – έξω, ξεκινάω – σταματάω, άδειο – γεμάτο»

Πώς να ενθαρρύνετε την εξέλιξη του λόγου

Ακόμα κι αν το παιδί σας αναπτύσσεται φυσιολογικά και κατακτά τα γλωσσικά εργαλεία που του είναι απαραίτητα για να επικοινωνεί με τους συνομηλίκους του και τους μεγαλύτερους, σύμφωνα με τα πρότυπα της αναπτυξιακής του ηλικίας, η προσπάθειά σας να το ενθαρρύνετε και να του δίνετε τα σωστά γλωσσικά ερεθίσματα, για να προωθήσετε ακόμα περισσότερο τις ικανότητες επικοινωνίας του, εξακολουθεί να είναι πολύ σημαντική. Ειδικότερα:

• Χρησιμοποιήστε σωστή, καθαρή και απλή ομιλία, που θα μπορεί το παιδί σας να μιμηθεί
• Συνηθίστε να επεκτείνετε τις προτάσεις του χρησιμοποιώντας σειρά επιθέτων. Αν το παιδί πει «Μία γάτα», εσείς μπορείτε να συμπληρώσετε: «Ναι, είναι μία άσπρη γάτα»
• Μη χάνετε ευκαιρία να του λέτε απλές φρασούλες, π.χ. «Θέλεις χυμό; Έχω χυμό. Έχω χυμό μήλο. Θέλεις χυμό μήλο;»
• Μπορείτε με τη βοήθεια ανάλογων βιβλίων να του μάθετε τα χρώματα, τα σχήματα και τα αντίθετα
• Διαβάστε στο παιδί παραμύθια, κάνοντας παύσεις και αφήνοντάς το να συμπληρώσει εκείνο κάποιες λέξεις ή φράσεις που ξέρει. Τα παραμύθια τώρα μπορεί να έχουν περισσότερο κείμενο (γύρω στις πέντε σειρές σε κάθε σελίδα)
• Να απαντάτε σύντομα και κατανοητά στις ερωτήσεις του. Δεν χρειάζεται να δίνετε μακρόσυρτες επεξηγήσεις σε κάθε του ερώτημα
• Το παιδί μπορεί να επαναλάβει πια λέξεις ή φράσεις που ακούει για πρώτη φορά, γι’ αυτό μπορείτε να το ενθαρρύνετε να μεταδίδει μηνύματα σε άλλους
• Μάθετέ του παιδικά τραγούδια και ποιήματα. Μπορείτε να εφοδιαστείτε κασέτες για το αυτοκίνητο και το σπίτι με τα γνωστά παιδικά τραγουδάκια
• Επειδή ρωτάει συχνά «γιατί;», εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία για να παρατείνετε τη συζήτηση
• Επιδιώξτε να το φέρνετε σε επαφή με άλλα παιδιά και γιατί του αρέσει και γιατί αναγκάζεται να μιλήσει για να το καταλάβουν
• Κάντε του ερωτήσεις που περιέχουν επιλογή, π.χ. «Θέλεις ένα μήλο ή ένα πορτοκάλι;», «Θέλεις να φορέσεις το μπλε ή το κόκκινο πουκάμισο;»
• Βοηθήστε το να κατανοήσει και να κάνει ερωτήσεις. Παίξτε το παιχνίδι του «ναι – όχι». Κάντε ερωτήσεις, όπως «Είσαι αγόρι;», «Μπορεί να πετάξει το γουρούνι;». Ενθαρρύνετε το παιδί να κάνει ερωτήσεις για να σας παραπλανήσει βοηθώντας το να καλλιεργήσει το χιούμορ και τη φαντασία του
• Στο τέλος του τρίτου χρόνου μπορείτε να του κάνετε ερωτήσεις, που απαιτούν μικρή διήγηση, όπως «Πού πήγατε με τη γιαγιά;»