Αυτονομία

« 3ος Χρόνος > Ανάπτυξη

Αυτονομία

Τον τρίτο χρόνο η σκέψη του παιδιού ωριμάζει και οι κινήσεις του γίνονται πιο επιδέξιες. Μέρα με τη μέρα η πείρα που του προσφέρει η συστηματική εξάσκηση, του δίνει την ευκαιρία να βελτιωθεί στις διάφορες δεξιότητες, με αποτέλεσμα η ικανότητα αυτονομίας να ενισχύεται περισσότερο.

Στα τρία χρόνια έχει συνήθως βγάλει πια την πάνα και έχει μάθει να πηγαίνει στην τουαλέτα, να πλένει και να σκουπίζει τα χέρια του, άλλοτε με τη βοήθεια των μεγάλων κι άλλοτε μόνο του. Καθώς διανύει τον τρίτο χρόνο, το παιδί γίνεται όλο και πιο αυτοδύναμο. Τρώει αποκλειστικά μόνο του, αν και είναι πιθανό να λερώνεται ακόμα. Η επιδεξιότητά του στο ντύσιμο βελτιώνεται σταθερά, παρόλο που χρειάζεται ακόμα βοήθεια ή καθοδήγηση. Τα καταφέρνει όμως όλο και καλύτερα. Κάθε εμπειρία το κάνει να συναισθάνεται την ατομικότητά του και τον έλεγχο που ασκεί μόνο του στο μυαλό και το σώμα του, καθώς αρχίζει να καταλαβαίνει και να χρησιμοποιεί φράσεις, όπως «πεινάω», «κρυώνω», «νυστάζω». Είναι επίσης σε θέση να ακολουθήσει όλο και πιο σύνθετες οδηγίες, όπως «Φέρε το κόκκινο ποτηράκι από το τραπέζι». Ξέρει πού είναι η θέση ορισμένων πραγμάτων και βοηθάει στην τακτοποίησή τους. Θα το δείτε να επιθυμεί να συμμετέχει στις δουλειές του σπιτιού. Με το δικό του -ίσως αστείο- τρόπο θα το δείτε να προσπαθεί να σκουπίσει ή να σφουγγαρίσει.

Η ανεξαρτησία του μεγαλώνει, καθώς μαθαίνει να κάνει όλο και πιο πολλά πράγματα μόνο του και μάλιστα επιμένει γι’ αυτό. Καλό είναι, λοιπόν, να μην του κόψετε τη φόρα. Δείξτε του απλώς πώς μπορεί να σας βοηθά αναθέτοντάς του αποτελεσματικούς ρόλους, π.χ. να βάζει τα μανταλάκια στο καλαθάκι, όταν εσείς μαζεύετε τα απλωμένα ρούχα. Να θυμάστε ότι στον τρίτο χρόνο η διαπαιδαγώγηση παίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, καθώς τώρα μπαίνουν οι βάσεις για την ισορροπημένη ενηλικίωση. Τώρα θα πρέπει να μπουν σε αυστηρή εφαρμογή όλοι οι σημαντικοί κανόνες, όπως π.χ. «Δεν τρώμε, όταν τρέχουμε», «Φοράμε πάντα όλοι ζώνη στο αυτοκίνητο», «Σκουπίζουμε τα χέρια με τη χαρτοπετσέτα», «Πλένουμε τα δόντια μετά το φαγητό». Όλες αυτές οι πολύτιμες γνώσεις χρειάζονται να μπουν σε εφαρμογή στα πλαίσια του καθημερινού προγράμματος, ώστε να καθιερωθούν από νωρίς σωστές συνήθειες. Γι’ αυτό σκόπιμο είναι να μην αφήσετε αυτή τη φάση ανεκμετάλλευτη. Ο παιδικός σταθμός μάλιστα μπορεί να αποδειχτεί ιδιαίτερα ενισχυτικός παράγοντας στο θέμα της αυτονόμησης του παιδιού.