Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024
weather-icon 21o
Πρώιμη παρέμβαση: 7 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε

Πρώιμη παρέμβαση: 7 πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε

Η ίδεα είναι απλή και σοφή: Όσο πιο γρήγορα διαγνώσουμε στα παιδιά προβλήματα αναπτυξιακής καθυστέρησης, τόσο πιο εύκολα και αποτελεσματικά μπορούμε να τα βοηθήσουμε να τ αντιμετωπίσουν. Οι ειδικοί έχουν καταλήξει σε μια τέτοια μέθοδο που μπορεί ήδη να εφαρμοστεί από τη βρεφική ηλικία και ονομάζουν χαρακτηριστικά «Πρώιμη Παρέμβαση».

Η ίδεα είναι απλή και σοφή: Όσο πιο γρήγορα διαγνώσουμε στα παιδιά προβλήματα αναπτυξιακής καθυστέρησης, τόσο πιο εύκολα και αποτελεσματικά μπορούμε να τα βοηθήσουμε να τ αντιμετωπίσουν. Οι ειδικοί έχουν καταλήξει σε μια τέτοια μέθοδο που μπορεί ήδη να εφαρμοστεί από τη βρεφική ηλικία και ονομάζουν χαρακτηριστικά «Πρώιμη Παρέμβαση».

Της Βασιλικής Χρυσοστομίδου με τη συνεργασία του Άκη Βρετού και του Δημήτρη Ιατρού, φυσικοθεραπευτών ειδικευμένων στα παιδιά, και της Μαρίας Ζαχαριουδάκη, ειδικής παιδαγωγού, ειδικευμένης στην Πρώιμη Παρέμβαση

Η αγάπη για το παιδί είναι δεδομένη και αυτονόητη. Για να μπορέσει όμως να λειτουργήσει ένα παιδί με αναπτυξιακά προβλήματα σε πρώτη φάση μέσα στο περιβάλλον του και αργότερα μέσα στην κοινωνία είναι απαραίτητη η επιστημονική υποστήριξη.

Για το λόγο αυτό, όσο πιο μικρό μπει «κάτω από την ομπρέλα» των ειδικών, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να ανταποκριθεί, να καλλιεργήσει την αυτονομία του και -αν όχι να ξεπεράσει τα προβλήματά του- τουλάχιστον, να μάθει να ζει με αυτά. Σε αυτό ακριβώς συνίσταται η λεγόμενη «Πρώιμη Παρέμβαση».

1. Τι είναι η πρώιμη παρέμβαση;

Πρόκειται για ένα θεραπευτικό πρόγραμμα που απευθύνεται σε παιδιά βρεφικής ή νηπιακής ηλικίας με αναπτυξιακή καθυστέρηση. Στο πρόγραμμα αυτό συμμετέχουν διάφορες ειδικότητες, όπως φυσικοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, ειδικοί παιδαγωγοί, λογοθεραπευτές ή ειδικοί γυμναστές. Ο μηχανισμός της υποστήριξης του παιδιού που διαμορφώνεται από το συγκεκριμένο πρόγραμμα μπορεί να ενεργοποιηθεί ήδη αμέσως μετά τη γέννησή του! Αρκεί να έχει προηγηθεί σχετική διάγνωση παιδονευρολόγου.

2. Γιατί έχει σημασία η παρέμβαση να είναι πρώιμη;

Το πρώτο πράγμα που θα μπορούσε να πει κανείς είναι πως τόσο ο ρυθμός μάθησης του ανθρώπου όσο και η ταχύτητα της ανάπτυξής του βρίσκονται στο αποκορύφωμά τους στα προσχολικά του χρόνια, σύμφωνα με τα πορίσματα επιστημονικών ερευνών.

Επιστημονικές μελέτες οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι μόνο με πρώιμη αναγνώριση και κατάλληλα δομημένο πρόγραμμα καταφέρνουν τα παιδιά να αναπτύξουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους.

3. Σε ποιο βαθμό η πρώιμη παρέμβαση εμπλέκει τους γονείς;

Το θεραπευτικό αυτό πρόγραμμα δίνει έμφαση στο να μάθουν οι γονείς να διευκολύνουν την ανάπτυξη των παιδιών τους με νέες δραστηριότητες, έχοντας πρώτα κατανοήσει τις ιδιαιτερότητές τους.

Το γεγονός ότι το παιδί περνάει το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του στο σπίτι με την οικογένεια καθιστά αναγκαία μια συνολική προσέγγιση της κατάστασης, με το θεραπευτικό πρόγραμμα να μη «χτίζεται» αποκλειστικά γύρω από το παιδί αλλά να «εμπλέκει» και τους γονείς του. Σ’ εκείνους είναι που δίνεται πρωταρχικός ρόλος, επειδή μόνο έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχίας της θεραπείας του μικρού. Οι γονείς, λοιπόν, είναι παρόντες, παίρνουν κατευθύνσεις και οδηγίες από τους ειδικούς, στην πραγματικότητα, δηλαδή, «εκπαιδεύονται».

Εξυπακούεται πως στη συνέχεια στο «παιχνίδι» μπαίνουν και οι δάσκαλοι.

4. Ποιοι είναι οι στόχοι της πρώιμης παρέμβασης;

Ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε παιδιού και λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των προβλημάτων που έχει, ο βασικός στόχος είναι η βελτίωση σε όλους τους τομείς της ανάπτυξής του, δηλαδή:

στον αντιληπτικό, που ισοδυναμεί με τη νόηση (μνήμη, επεξεργασία πληροφοριών)

στο συναισθηματικό

στον κινητικό

στον επικοινωνιακό (ό,τι σχετίζεται με το λόγο)

Πολύ απλά, ο στόχος κάθε ολοκληρωμένης αγωγής πρώιμης παρέμβασης -που για κάθε παιδί πρέπει να είναι εξατομικευμένη- είναι η κατάκτηση της αυτονομίας και της λειτουργικότητας μέσα στο περιβάλλον κι όχι μόνο η διόρθωση των σωματικών παραμορφώσεων ή των μη φυσιολογικών λειτουργιών.

Επιπλέον, η πρώιμη παρέμβαση στοχεύει στο να στηρίξει ψυχολογικά την οικογένεια. Δε χωράει αμφιβολία πως είναι δύσκολο για τους γονείς να αποδεχτούν μια τέτοια κατάσταση. Συχνά περνούν από φάσεις «μίσους», «άρνησης», «απόρριψης» ή «θυμού απέναντι σε τρίτους».

Στο σημείο αυτό, έχει καθοριστική σημασία για την εξέλιξη του παιδιού η παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης, έτσι ώστε να καταστούν οι γονείς ικανοί να προσφέρουν στο παιδί τους το μάξιμουμ της βοήθειας.

Εξάλλου, το παιδί μέσα στην οικογένεια ζει, γι’ αυτό και η θεραπεία του αρχίζει μόλις οι γονείς συνειδητοποιήσουν το πρόβλημα. Διαφορετικά, όσες προσπάθειες και να γίνουν στα θεραπευτήρια, θα πέσουν στο κενό.

5. Ποιος κρίνει αν το παιδί χρειάζεται πρώιμη παρέμβαση;

Ο παιδο-νευρολόγος είναι εκείνος που κάνει τον εντοπισμό του προβλήματος αλλά και η ομάδα των κλινικών γιατρών που παραλαμβάνουν τα παιδιά μετά τη γέννησή τους.

Ειδικά για τις περιπτώσεις των πρόωρων και λιποβαρών μωρών, οι έλεγχοι είναι πιο διεξοδικοί αλλά και με μεγαλύτερη συχνότητα, αφού τα παιδάκια αυτά εξετάζονται από το γιατρό κάθε έξι μήνες, για καθαρά προληπτικούς λόγους.

Από κει και πέρα, ενδείξεις ότι χρειάζεται περισσότερη διερεύνηση μπορεί να έχει ο παιδίατρος που θα αναλάβει το παιδί.

Τέλος, η ίδια η μητέρα, βασισμένη αφενός στο αλάνθαστο ένστικτό της, αφετέρου στην εμπειρία της -αν υπάρχει κι άλλο παιδί στην οικογένεια- μπορεί να αντιληφθεί κάτι ανησυχητικό και να απευθυνθεί στους ειδικούς γιατρούς.

6. Τι περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης;

Μια ολοκληρωμένη και πραγματικά επιστημονική προσέγγιση στη θεραπεία του παιδιού θα πρέπει να περιλαμβάνει την παρέμβαση στους ακόλουθους αναπτυξιακούς τομείς:

Στην αδρή και λεπτή κίνηση: Η αδρή αναφέρεται, για παράδειγμα, στο πιάσιμο της μπάλας, ενώ η λεπτή κίνηση στο να μπορεί να πιάσει ένα μολύβι με τα δύο δαχτυλάκια.

Στις δεξιότητες αισθητηριακής ολοκλήρωσης: Αυτό σημαίνει ότι η ομάδα των θεραπευτών της πρώιμης παρέμβασης «εκμεταλλεύεται» την «εμμονή» κάποιων παιδιών να μαθαίνουν μέσα από τις αισθήσεις τους, όπως, για παράδειγμα, όταν ένα παιδί βάζει πάντα στο στόμα του ένα παιχνίδι και το γλείφει για να καταλάβει τι είναι. Έτσι, οι ειδικοί θα «χρησιμοποιήσουν» αυτή την τάση του παιδιού να γλείφει για να αναγνωρίζει κάτι, προσαρμόζοντας τις δραστηριότητές τους ανάλογα, ώστε να φτάσουν έτσι στο στόχο τους.

Στην επικοινωνία: Περιλαμβάνει τον αντιληπτικό και τον εκφραστικό λόγο.

Στον αντιληπτικό τομέα: Αυτό σημαίνει το κατά πόσο είναι το παιδί σε θέση να εισπράττει τις πληροφορίες από το περιβάλλον του και να τις επεξεργάζεται ανάλογα.

Στην προσαρμογή

7. Πόσο καθοριστικός είναι ο ρόλος της;

Αναμφισβήτητα, είναι καθοριστικός ο ρόλος της πρώιμης παρέμβασης, προκειμένου τα παιδιά που έχουν γεννηθεί με ορισμένες ιδιαιτερότητες να φτάσουν στο ανώτερο λειτουργικό τους επίπεδο, μεγιστοποιώντας έτσι και τη συνεισφορά τους στην κοινωνία.

Όπως έχει αποδειχτεί, το παιδί που θα μπει από νωρίς σ’ ένα θεραπευτικό πρόγραμμα θα είναι σε θέση να εισπράξει περισσότερα αναπτυξιακά οφέλη.

Ένα είναι το Ε.Ν.Α.

Ο χώρος πραγματικά πρωτοποριακός για τα ελληνικά -και όχι μόνο- δεδομένα. Αισθητική επιπέδου, προσοχή στη λεπτομέρεια, ευρυχωρία, αλλά -το κυριότερο- ζωντάνια και ζεστασιά στην ατμόσφαιρα, αγάπη για το παιδί.

Μια πραγματικά μεγάλη ομάδα θεραπευτών απ’ όλες τις ειδικότητες στελεχώνουν το θεραπευτικό κέντρο Ε.Ν.Α. (Ειδική Νευροψυχοκινητική Αγωγή), το οποίο ξεκίνησε να λειτουργεί το 1991 παρέχοντας ολοκληρωμένη αγωγή και υποστήριξη σε παιδιά με νευροψυχοκινητικές δυσκολίες.

Το Ε.Ν.Α. περιλαμβάνει αίθουσες φυσιοθεραπείας, εργοθεραπείας, αισθητηριακής αγωγής, παιδαγωγικού και λογοθεραπείας, ενώ ο κήπος είναι ειδικά διαμορφωμένος με όργανα γυμναστικής και παιχνίδια για τα παιδιά του κέντρου.

Οι υπεύθυνοι βιντεοσκοπούν τα παιδιά με ιδιαιτερότητες, ώστε να μπορεί κανείς να συγκρίνει την εικόνα που παρουσίαζαν την πρώτη μέρα που πήγαν στο κέντρο με την εικόνα που «κατέκτησαν» ύστερα από τη θεραπεία τους. Η διαφορά είναι αισθητή. Αυτό που λέμε η μέρα με τη νύχτα.

«Δεν κάνουμε θαύματα», μας λένε οι υπεύθυνοι φυσικοθεραπευτές του κέντρου Άκης Βρεττός και Δημήτρης Ιατρού, ενώ η υπεύθυνη της Πρώιμης Παρέμβασης κα Μαρία Ζαχαριουδάκη προσθέτει: «Εμείς απλώς δουλεύουμε κομματάκι-κομματάκι τις δυνατότητες του παιδιού, μέχρι να φτάσουμε στη μεγιστοποίησή τους».

Πώς γίνεται το θεραπευτικό πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης στο Ε.Ν.Α.;

Διάγνωση-αξιολόγηση

Γίνεται πρώτα ένα αξιολογικό τεστ στην περίπτωση που η διάγνωση των προβλημάτων έχει γίνει από άλλους γιατρούς. Αν, πάλι, οι γονείς ξεκινήσουν από το κέντρο, η ομάδα του Ε.Ν.Α., αφού κάνει μια πρώτη εκτίμηση, θα τους παραπέμψει στους ανάλογους ειδικούς των κρατικών αξιολογικών κέντρων, έτσι ώστε, στη συνέχεια, να μπορούν να πάρουν τις παροχές των ασφαλιστικών τους ταμείων. Κι αυτό, επειδή το κράτος αρχίζει να καλύπτει τις θεραπείες στην πρώιμη παρέμβαση όταν το παιδί έχει επίσημη διάγνωση από κρατικό φορέα.

Ατομικό και οικογενειακό πρόγραμμα

Ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του παιδιού, σχεδιάζεται ένα ατομικό και οικογενειακό πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης, το οποίο εμπεριέχει όλους τους τομείς της ανάπτυξής του κι έχει συγκεκριμένους στόχους -ρεαλιστικούς πάντα. Ο χρονικός ορίζοντας για την επίτευξη των στόχων αυτών είναι το εξάμηνο, οπότε γίνεται επαναξιολόγηση και επαναπροσδιορισμός τους.

Το ποιες ειδικότητες απαιτείται να επέμβουν κρίνεται με βάση την κατάσταση του παιδιού. Επιπλέον, η ανάληψη «καθηκόντων» από τον αντίστοιχο ειδικό γίνεται σταδιακά κι όχι αμέσως μόλις το παιδί ξεκινήσει την πρώιμη παρέμβαση. Για παράδειγμα, ακόμη κι αν το πρόβλημα του παιδιού απαιτεί λογοθεραπεία, αν βρίσκεται ακόμη στη βρεφική ηλικία, δε θα παρέμβει ο ειδικός πριν έρθει η κατάλληλη στιγμή.

Οι υπεύθυνοι του κέντρου δεν παραλείπουν να τονίσουν πως δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στο να ενημερώνονται πλήρως οι γονείς, ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζονται ψυχολογικά από την ομάδα των θεραπευτών. Επίσης, τονίζονται τα θετικά στοιχεία που συγκεντρώνει ένα παιδάκι αντί να επισημαίνονται οι «ελλείψεις» ή οι «αδυναμίες» του.

Το Ε.Ν.Α. απευθύνεται σε όλα τα παιδιά, από τη γέννησή τους μέχρι την εφηβεία, ενώ η πρώιμη παρέμβαση καλύπτει τις ηλικίες από 0-7 ετών.

Η διάρκεια κάθε συνεδρίας είναι σταθερή: 50 λεπτά.

Σε ό,τι αφορά τη συχνότητα των επισκέψεων, συνήθως είναι 2-3 φορές την εβδομάδα. Εξαρτάται όμως πάντα από το πόσο συνεργάσιμοι είναι οι γονείς του παιδιού.

Όσο για τη συνολική διάρκεια της θεραπείας, αυτή σίγουρα εξαρτάται από τη βαρύτητα του προβλήματος.

«Στόχος μας είναι να ξεκινάμε με λίγες συνεδρίες, όσες χρειάζεται το παιδί, και, παράλληλα, να καλλιεργούμε μια καλή συνεργασία με το γονιό», τονίζουν οι υπεύθυνοι του κέντρου. «Ως κέντρο, αν και προσπαθούμε να είμαστε “κοντά” στις παροχές του γονιού από το κράτος, θα διαμορφώσουμε το θεραπευτικό πρόγραμμα του παιδιού σε σχέση με τις πραγματικές του ανάγκες και όχι σε σχέση με το τι θα εισπράξει ο γονιός Αυτή είναι η φιλοσοφία μας. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, τυχαίνει να είμαστε πιο κάτω, που σημαίνει ότι οι γονείς καλύπτονται στο 100%.»

Ε.Ν.Α.

Ειδική Νευροψυχοκινητική Αγωγή

Ευρυπίδου 19, Χαλάνδρι, τηλ. & fax: 210 6848270, 6944459559

Επιστροφή στην κεντρική σελίδα

kids.in.gr

Sports in

Σάλος με τον Ρούντιγκερ: Αντιδράσεις για ποστάρισμά του που παραπέμπει σε… ISIS

Ο Αντόνιο Ρούντιγκερ έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις με ένα ποστάρισμά του με αφορμή το Ραμαζάνι.

Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

in.gr | Ταυτότητα

Διαχειριστής - Διευθυντής: Λευτέρης Θ. Χαραλαμπόπουλος

Διευθύντρια Σύνταξης: Αργυρώ Τσατσούλη

Ιδιοκτησία - Δικαιούχος domain name: ΑΛΤΕΡ ΕΓΚΟ ΜΜΕ Α.Ε.

Νόμιμος Εκπρόσωπος: Ιωάννης Βρέντζος

Έδρα - Γραφεία: Λεωφόρος Συγγρού αρ 340, Καλλιθέα, ΤΚ 17673

ΑΦΜ: 800745939, ΔΟΥ: ΦΑΕ ΠΕΙΡΑΙΑ

Ηλεκτρονική διεύθυνση Επικοινωνίας: in@alteregomedia.org, Τηλ. Επικοινωνίας: 2107547007

Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024